گونه شبگرد بلوچی Sykes`s Nightjar
نام فارسی: شبگرد بلوچی
نام علمی: Caprimulgus mahrattensis
نام انگلیسی: Sykes`s Nightjar
نام‌های محلی: ترکی: بلوچ یاپالاقی، کردی: شوان خ هل 7ه تین هی بلووچی، سیستانی: شُوپرَکَ
ویژگی‌های ظاهری گونه شبگرد بلوچی
طول بدن 22 تا 24 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 55 تا 60 سانتیمتر است. شبگردی کوچک جثه است. پرنده‌ی نر شباهت زیادی به شبگرد دشتی (مصری) دارد ولی به واسطه‌ی جثه‌ی کوچکتر و لکه‌های سفید در وسط سه تا چهار شاهپر اولیه روی بال‌ها از آن تفکیک می‌شود. نر و ماده تا حد زیادی همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده‌ی نر بالغ بدنی خاکستری شنی با خطوط موج‌دار قهوه‌ای رنگ دارد. در پرواز یک سوم انتهایی دو جفت پرهای کناری دم سفید است. پرنده‌ی ماده فاقد لکه‌ی سفید روی دم است و لکه‌های روی بال‌هایش کوچکتر و نخودی رنگ هستند. پرنده‌ی نابالغ کمرنگ‌تر و بیشتر خاکستری نخودی دیده می‌شود، روتنه تقریبا فاقد لکه‌های سیاه و نوک پوش‌پرهای روی بال‌ها سفید است. همچنین نوک شاهپرهای اولیه سفیدی اندکی دارد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های زیستی گونه شبگرد بلوچی
این گونه از شبگردها، دشت‌های مسطح و باز واقع در نواحی بیابانی و نیمه‌بیابانی و شوره‌زارهای با درختان و گیاهان پراکنده، کوتاه و تنک همچنین مزارع متروکه را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. بیش از سایر شبگردها به فعالیت در قبل از طلوع و بعد از غروب آفتاب علاقمند است. تغذیه: بیشتر از سوسک‌ها و سایر حشرات شب پرواز تغذیه می‌کند.
تولید مثل: جوجه‌آوری از اواسط فروردین آغاز می‌شود. تک همسر است و آشیانه‌اش را در اراضی سنگی عریان و تپه‌های ناهموار به شکل گودی بسیار کم‌عمق و کوچک روی زمین یا در پناه بوته‌ها بنا می‌کند. معمولاً دو تخم بیضی، سفید تا کرم رنگ همراه با لکه‌های متراکم خاکستری تیره، خاکستری مایل به قهوه‌ای و خاکستری کمرنگ و به ابعاد 21 × 29 میلیمتر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 17 تا 18 روز طول می‌کشد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی توانمند و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. اطلاعات بیشتری در خصوص دوره‌ی پرورش جوجه‌ها در دست نیست. معمولاً یک تا دو دسته تخم در هر دوره‌ی جوجه‌آوری می‌گذارد.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه شبگرد بلوچی در ایران
از وضعیت پراکنش پرنده شبگرد بلوچی در کشور اطلاعات دقیقی موجود نیست. احتمالاً به صورت کمیاب مقیم نواحی شرقی استان هرمزگان و جنوب استان سیستان و بلوچستان است.
وضعیت حفاظتی گونه شبگرد بلوچی
در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.
طبقه‌بندی گونه شبگرد بلوچی
صدای پرنده شبگرد بلوچی
صدای شبگرد بلوچی شبیه قورباغه است و اغلب پس از غروب، آرام و شبیه «که لوک- که لوک- شنیده می‌شود.
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
- گونه شبگرد معمولی (اروپایی)
- گونه شبگرد مصری (دشتی)
- گونه شبگرد هندی
- گونه شبگرد بلوچی
Caprimulgus mahrattensis
Morphological characteristics: 22-24 cm length and 55-60 cm wingspan. A small nightjar; male bird fairly similar to Egyptian Nightjar C. aegyptius, but smaller and with white patches on first 3-4 primaries. Sexes greatly similar with no seasonal variation. Adult with sandy-grey upperparts with brown vermiculations, and white corners of tail-tip. Female lacks white patch on tail corners and wings are smaller and more buff. Juvenile paler and more greybuff, almost without black marks above, with white tips to upper wing-coverts and narrow white fringes along tips of primaries.
Biological characteristics: Inhabits sandy or gravelly flat or hilly semidesert, fallow farmlands, covered with sparse thorn scrub and scattered tufts of vegetation. More Active in twilight and at night than other nightjars. Feeds mostly on large flying insects like moths and beetles. Breeding starts late March. Monogamous. Nest a shallow scrape on ground under bush in semi-desert or among vegetation of saline flats. Usual clutch 2 long-elliptical grey-white eggs, densely mottled with dark grey or brown-grey and with some pale grey clouding, 29×21 mm in size. Eggs hatch after 17-18 days. Chicks semi-altricial and nidicolous. No data available on fledging period. Usually 1-2 clutches laid annually.
Distribution and abundance: Status uncertain; probably a scarce resident in eastern Hormozgan and southern Sistan-Baluchestan.
Conservation status: This bird is not listed in the global or national protected species.